Είναι γνωστή η φράση του Αποστόλου Παύλου, ότι η «συντέλεια του κόσμου θα έρθει αθόρυβα, σαν τον κλέφτη μέσα στη νύχτα». Σήμερα δεν φαίνεται πολλοί να συμμερίζονται αυτή την άποψη. Οι σύγχρονοι πιστοί της εσχατολογίας θέλουν ο κόσμος να τελειώνει εντυπωσιακά, χολιγουντιανά, με θηριώδεις κόκκινους πλανήτες, που θα μετατρέψουν τη Γη σε μια πύρινη κόλαση και μάλιστα πολύ σύντομα... στις 21 Δεκεμβρίου του 2012. Η σχετική φημολογία κοντεύει να ξεπεράσει κι εκείνη σχετικά με τις καταστροφές, που υποτίθεται ότι θα έφερνε το 2000 1.
Πριν από αυτές τις αποκαλυπτικές φημολογίες έχουμε το προφητικό βιβλίο «Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ ΗΛΘΕΝ» που συνέγραψε με την «βοήθεια του Θεού» ο π. Μάξιμος και κυκλοφόρησε το Πάσχα του 2006. Το βιβλίο αυτό δεν είναι ένα συνηθισμένο βιβλίο... Στο βιβλίο αυτό «αποδεικνύεται πέραν πάσης αμφιβολίας» ότι «ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ γεννήθηκε το 1983 και θα εμφανιστεί το 2013 για να κυβερνήσει το κόσμο για 7 περίπου χρόνια». Αυτά διαβάζουμε στην ιστοσελίδα του π. Μάξιμου Βαρβαρή2.
Μήπως όμως θέλετε κι άλλη σύγχρονη προφητεία;
«Τι έλεγαν οι Προφητείες στο Τραχώνι της Κύπρου; Τι θα γίνει το 2024; Πότε θα ξεσηκωθούν όλοι οι Έλληνες σε όλο τον κόσμο; Ποια είναι τα γεγονότα που θα συμβούν στο μέλλον; Πότε θα καταστραφεί η Τουρκία; Πότε θα έρθουν οι Ρώσοι μαζί με τους Κινέζους; Πότε θα πολεμήσει η Ρωσία στο πλευρό της Ελλάδας; Έχουν βγει νέες προφητείες και αν ναι, τι λένε; Αυτά είναι μόνο κάποια από τα ερωτήματα στα οποία απαντάει το νέο πακέτο του Δημοσθένη Λιακόπουλου3.
Όπως μπορεί εύκολα να αντιληφθεί κανείς η ελάχιστη ενασχόληση με την σύγχρονη εσχατολογία μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα. Στην καλύτερη περίπτωση να προκαλέσει σύγχυση με άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινότητα του ανθρώπου. Στη χειρότερη όμως περίπτωση μπορεί να οδηγήσει στην απαξίωση των ανθρώπινων σχέσεων, στην πλήρη εγκατάλειψη της οικογενειακής στέγης και της εργασίας, ακόμα και σε εγκληματικές πράξεις κατά της ζωής.
Περίπτωση χαρακτηριστική, το 1994 με τις μαζικές αυτοκτονίες των μελών του Τάγματος του Ναού του Ηλίου.
Επίσης, η περίπτωση των μελών της ρωσικής σέκτας, «Αληθινή ρωσική ορθόδοξη εκκλησία», που από το 2007 παραμένουν κλεισμένοι σε σπήλαιο στην Πένζα της κεντρικής Ρωσίας, πιστεύοντας πως φτάνει η συντέλεια του κόσμου. Όπως είχε γίνει γνωστό από τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης, δύο γυναίκες, που παρέμειναν επί πέντε περίπου μήνες στη σπηλιά, πέθαναν και ενταφιάστηκαν εκεί εξαιτίας καρκίνου, η μία και νηστείας η δεύτερη. Και ενώ περίπου 24 μέλη της αίρεσης έχουν εγκαταλείψει οικειοθελώς το σπήλαιο, 11 περίπου άτομα παρέμεναν μέσα μέχρι πρόσφατα, παρά τις προσπάθειες των αρχών, ενώ όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος του κυβερνήτη της Πένζα, «οι διαπραγματεύσεις έχουν παγώσει, γιατί τα μέλη της αίρεσης τηρούν τον όρκο της σιωπής»4.
Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να απαριθμήσει κανείς άλλα παραδείγματα προκειμένου να καταδειχθεί η σύγχυση και ο εμπαιγμός της ανθρώπινης ψυχής από τους επίδοξους προφήτες. Όπως όμως θα αναλύσουμε, η «προφητεία» έχει ποικίλες εκφάνσεις και δεν περιορίζεται μόνο στην εσχατολογία.
Είναι γνωστό ότι ζούμε στην εποχή των Μέσων και της πληροφορίας. Τόση μάλιστα πληροφορία που αδυνατεί ο ανθρώπινος νους να την επεξεργαστεί και να καταλήξει σε σωστά συμπεράσματα. Ο αγχώδης τρόπος ζωής και η ξερή πνευματικά βιωτή μας, αποτελούν το καλύτερο υπόβαθρο για να καρπίσει κάθε ζιζάνιο που θα πέσει. Ο σημερινός άνθρωπος επιζητά τις εύκολες και ανέξοδες λύσεις στα προβλήματά του ενώ προσπαθεί να δώσει νόημα στη ζωή του μέσα από κάθε είδους μεταφυσικές αναζητήσεις και πρακτικές.
Η πλέον σαγηνευτική μεταφυσική ενασχόληση για τον άνθρωπο ήταν πάντοτε η «μελλοντολογία». Η αγωνία για τα μέλλοντα και γενικά για τα έσχατα πάντα δημιουργούσε πέπλο σαγήνης και μυστηρίου και έντονη τάση για ανακαλύψεις και αποκαλύψεις.
Για την Εκκλησία, ο προφητικός λόγος δεν είναι κάτι άγνωστο· αντιθέτως. Η επέμβαση του Θεού στην ιστορία έγινε με πολλούς τρόπους, μεταξύ των οποίων και με τον προφητικό λόγο. Οι Προφήτες υπήρξαν βασικά όργανα στο σχέδιο του Θεού για την σωτηρία του ανθρωπίνου γένους, κατά την εποχή της Παλαιάς Διαθήκης κυρίως, λιγότερο κατά την περίοδο της Καινής, και σπανιότατα στην σημερινή εποχή.
Η εσχατολογία των Προφητών της Π. Δ. αφορούσε στο πρόσωπο και την έλευση του Ιησού Χριστού, την πρώτη παρουσία στην ιστορία, ενώ ο προφητικός λόγος στην Κ.Δ. συνδέεται με τα έσχατα, την Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου και την τελική κρίση.
Στην πορεία του ανθρωπίνου γένους όμως προς τα έσχατα και στη σχέση μεταξύ Θεού και ανθρώπων πάντοτε παρεμβάλλονταν πλείστα όσα ζιζάνια. Το πρόβλημα δημιουργούσε ανέκαθεν η ανθρώπινη αυθαίρετη παρέμβαση. Όταν δηλαδή ο άνθρωπος, καθοδηγούμενος από τις μεθοδείες του «πονηρού», αλλά και από διάθεση άκρατου εγωισμού θέλησε να υποκύψει στην απολυτοποίηση νόθων πνευματικών εμπειριών ή ακόμα και ηθελημένα να παραπλανήσει τους ανθρώπους προς ίδιον όφελος.
Προφήτες και ψευδοπροφήτες στην Π. Δ.
Το ένα τρίτο των βιβλίων της Π.Δ. αφορά στους προφήτες. Η διάκριση δε μεταξύ μεγάλων και μικρών έχει να κάνει με το μέγεθος του βιβλίου καθενός ξεχωριστά και δεν σχετίζεται με την αξία του προφήτη.
Η προφητική δράση εκδηλωνόταν με τρεις τρόπους βασισμένους πάντοτε σε Θεία εντολή: α) Συνηθέστερα δια του προφορικού λόγου, β) δια συμβολικών πράξεων και γ) δια συγγραφών.
Η προφητεία των μελλόντων να συμβούν ήταν μία μόνο πτυχή του γενικού έργου των προφητών. Κυρίως οι προφήτες ερμήνευαν τις σύγχρονες καταστάσεις και τα σύγχρονα γεγονότα με βάση τον λόγο του Θεού, με τη στάση των ανθρώπων έναντι του λόγου του Θεού και τους καλούσαν να συνέλθουν και να επιστρέψουν από την αποστασία στην πίστη και την υπακοή στον Θεό5.
Οι προφήτες στην Π. Δ. κατά κύριο λόγο προφήτευαν την έλευση του Μεσσία. Και μάλιστα με τέτοιο ρεαλισμό και λεπτομέρεια ώστε ο Ίδιος ο Ιησούς Χριστός πολλές φορές να αναφέρεται στους λόγους των προφητών περί του προσώπου Του για να καταδείξει στους Ιουδαίους την εκπλήρωση των προφητικών λόγων.
Ήδη από την εποχή της Παλαιάς Διαθήκης γίνεται διάκριση μεταξύ των προφητών και των ψευδοπροφητών.
Η ονομασία Προφήτης δεν σημαίνει μόνο εκείνον που προφητεύει τα μέλλοντα, αλλάεκείνον που μιλάει αντί κάποιου άλλου. Προφήτης, λοιπόν, του Θεού είναι εκείνος που μιλάει εξ ονόματος του Θεού και για τον Θεό. Το έργο του προφήτη της Παλαιάς Διαθήκης είναι να κηρύξει το λόγο του Θεού στους ανθρώπους, να αποκαλύψει το θέλημά Του και να αναγγείλει σ' αυτούς εκείνα που πρόκειται να συμβούν6.
Ας δούμε όμως επιγραμματικά ποια είναι τα χαρακτηριστικά εκείνα που καθιερώνουν κάποιο πρόσωπο ως προφήτη:
1 Η άνωθεν κλήση.
Ο τίτλος του προφήτη δόθηκε στον Αβραάμ (Γέν. 20, 7), ενώ ο Μωυσής φέρεται ως «η πηγή της προφητείας» (Εξ. 7, 1 Αρ. 11, 1725). Μετά το τέλος της εποχής των Κριτών εμφανίζονται ξαφνικά ομάδες «υιών των προφητών» (Α Βασ. 10, 5). Με την εμφάνισή τους, καθιερώνεται η λέξη nabi («κεκλημένος»). Παράλληλα παραμένουν όμως και οι παλιοί τίτλοι όπως «ο βλέπων» (Α Βασ. 9, 9), «ο ορών» (Αμ. 7, 12), «άνθρωπος του Θεού» (Α Βασ. 9, 7).
2 Ο προφήτης «διάκονος» της κοινότητας.
Βασιλέας, ιερέας και προφήτης είναι για μακρύ χρονικό διάστημα οι τρεις πόλοι της κοινωνίας του Ισραήλ αρκετά διαφορετικοί, ώστε κάποτε να είναι ανταγωνιστικοί, απαραίτητοι συνήθως ο καθένας για τους άλλους.
3 Υπόδειγμα ζωής αλλά και κακοπαθείας.
Οι προφήτες διάγουν βίο ενάρετο, και ενίοτε δοκιμάζονται για την αγάπη του Κυρίου: «υπόδειγμα λάβετε, αδελφοί, της κακοπαθείας και της μακροθυμίας τους προφήτας, οι ελάλησαν τω ονόματι Κυρίου». (καθολ. Έπ. Ιακώβου 5, 10).
Αλλά το πλέον ουσιώδες γνώρισμα των πραγματικών προφητών της Π. Δ., με βάση το οποίο και αυτοί διαχώριζαν εαυτούς από τους ψευδοπροφήτες, ήταν η σαφής και βέβαιη συνείδηση περί της προφητικής τους κλήσεως, η ακράδαντη πεποίθηση ότι δεν λαλούν εξ εαυτών αλλά οδηγούμενοι από το Πνεύμα του Θεού, ότι διερμηνεύουν τις αποκαλυπτόμενες προς αυτούς Θείες βουλές, με άλλα λόγια, ότι αποτελούσαν οιονεί στόματα του Θεού, εν αντιθέσει προς τους ψευδοπροφήτες που «προφήτευον από καρδίας αυτών» (Ιεζ. 13, 3)7.
Ως φαίνεται οι κανονικοί προφήτες του Θεού υπέφεραν από τους λεγόμενους ψευδοπροφήτες οι οποίοι μάλλον εξαπατούσαν το λαό και δημιουργούσαν σύγχυση και πολλά προβλήματα. Μάλιστα ο προφήτης Ιερεμίας στο 23ο κεφ. του βιβλίου του αναφέρεται με πολύ σκληρά λόγια στους ψευδοπροφητες:
«περί των προφητών η καρδία μου εντός μου είναι συντετριμένη, είμαι ως άνθρωπος μεθυσμένος... Εις τους προφήτας της Σαμαρείας είδον προσβλητικόν πράγμα. Προεφήτευσαν δια τον Βάαλ και παρεπλάνησαν τον λαόν μου Ισραήλ. Άλλ' είδον τους προφήτας της Ιερουσαλήμ είδον φρικτόν πράγμα. Μοιχεύουν και περιπατούν εις τα ψεύδη, ενισχύουν τας χείρας των κακοποιών ώστε ουδείς επιστρέφει από τας πονηράς οδούς του» (Ιερ. 23, 9).
Ούτω λέγει ο Κύριος των δυνάμεων: «μη υπακούετε εις τους λόγους των προφητών, οι οποίοι προφητεύουν προς εσάς. Σάς γεμίζουν με ματαίας ελπίδας, εξαγγέλλουν οράσεις από την ιδικήν των σκέψιν, όχι από το στόμα Κυρίου... (Ιερ. 23,16). Δεν έστειλα τους προφήτας αυτούς, και όμως έτρεξαν. Δεν ομίλησα εις αυτούς, και όμως προεφήτευσαν8»(Ιερ. 23, 21).
Και συνεχίζει ο προφήτης Ιερεμίας τον λόγο του Κυρίου, εκθέτοντας πλέον το γεγονός της νόθας πνευματικής εμπειρίας:
«Ήκουσα όσα λέγουν οι προφήται, οι οποίοι προφητεύουν ψεύδη, οι οποίοι προφητεύουν παραισθήσεις της καρδίας των, διαλογιζόμενοι να κάμουν τον λαόν μου να λησμονήσει το όνομά μου δια των ενυπνίων των, τα οποία διηγούνται ο εις εις τον άλλον, όπως οι πατέρες των ελησμόνησαν το όνομά μου χάριν του Βάαλ» (Ιερ. 23, 25-27).
Εδώ βρίσκεται και το σημείο καμπής όσον αφορά στην κύρια αιτία που οδηγεί κάποιον να υποκαταστήσει τον αληθινό προφήτη. Πρόκειται για την απολυτοποίηση της εμπειρίας. Κάθε λογής πνευματική εμπειρία. Βέβαια το βασικό γνώρισμα των ψευδοπροφητών είναι οαφ' εαυτού λόγος. Αυτός μπορεί να προκύπτει από δύο βασικές αιτίες:
α) Την εκμετάλλευση μιας νόθας πνευματικής ή δαιμονικής εμπειρίας ή β) την ηθελημένηεν γνώσει του ψευδοπροφήτη εξαπάτηση των ανθρώπων. Και οι δύο αιτίες είναι εξίσου επικίνδυνες διότι μπορεί να οδηγήσουν το θύμα του ψευδοπροφήτη σε σωματική ή ψυχική διαταραχή και απώλεια.
Όσον αφορά στις εμπειρίες αυτές δεν μπορεί όλες να είναι γνήσιες. Όμως, ούτε και όλες οι μη γνήσιες εμπειρίες οφείλουν την ύπαρξή τους στο πνεύμα της πλάνης. Εμπειρίες μπορεί να έχουν την προέλευσή τους στο Θεό, μπορεί να είναι σατανικής προελεύσεως, μπορεί όμως να είναι και αποτέλεσμα υποκειμενικών και φυσικών καταστάσεων9.
Στην Π. Δ. το κριτήριο της γνησιότητας είναι απόλυτο. Τους κανόνες έθεσε ο Ίδιος ο Θεός δια του Μωυσέως:
«Ο προφήτης όμως ο οποίος τολμά να μεταδώσει λόγον εν ονόματι μου, τον οποίον εγώ δεν διέταξα να μεταδώση ή όποιος ομιλεί εν ονόματι ξένων θεών, ο προφήτης αυτός πρέπει να θανατωθή... Και εάν είπης εις τον εαυτόν σου "πως θα καταλάβωμεν ότι ο λόγος δεν προέρχεται από τον Κύριον;" εάν ο λόγος, τον οποίον θα μεταδώση ο προφήτης εν ονόματι του Κυρίου, δεν πραγματοποιηθεί ή επαληθευθή, ούτος είναι ο λόγος, ο οποίος δεν προέρχεται από τον Κύριον, ο προφήτης είπεν αυτόν εξ αλαζονείας. Μη τον φοβηθήτε» (Δευτ. ΙΗ 20-21)10.
Εδώ προβάλλεται μία ακόμη αιτία που οδηγεί κάποιους ανθρώπους στην ψευδοπροφητεία. Είναι η αλαζονεία και κατ' έπέκτασιν η υπερηφάνεια. Όταν ο άνθρωπος νομίσει ότι άρχισε να συνομιλεί με τους αγίους και τους αγγέλους τότε είναι πολύ εύκολο να πέσει σεπλάνη και τότε να αρχίσει τα «σημεία» και τις «προφητείες».
Κωνσταντίνου Παπαχριστοδούλου
Προέδρου του Δ.Σ. της Π.Ε.Γ.
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου