Ρώσος βιοφυσικός καλλιέργησε ανθρώπινη καρδιά

Χάρη στο νέο επίτευγμα της ιατρικής θα σωθούν εκατομμύρια ζωές. Ο Ρώσος επιστήμονας Κωνσταντίν Αγκλάτζε βοήθησε Ιάπωνες βιολόγους να δημιουργήσουν για πρώτη φορά από βλαστικά κύτταρα ιστούς ζωντανής ανθρώπινης καρδιάς.

Αυτό αποτελεί αλματώδη πρόοδο όχι μόνο για τη μεταμοσχευτική επιστήμη, αλλά και για τη φαρμακευτική βιομηχανία – τα βιοτεχνητά όργανα βοηθούν στη δοκιμή φαρμάκων.

Το μυοκάρδιο διαμορφώνεται σταδιακά. Στην αρχή τα κύτταρα συγκεντρώνονται σε ξεχωριστές παλλόμενες σταγόνες, οι οποίες στη συνέχεια μόνες τους χωρίς έξωθεν επίδραση βρίσκουν η μια την άλλη και συνενώνονται σχηματίζοντας συμπαγή ιστό.

Με τη δημιουργία ζωντανών ανθρώπινων οργάνων οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Κιότο ασχολούνται εδώ και πέντε περίπου χρόνια. Τα τελευταία 4 χρόνια το πρόγραμμα υλοποιείται υπό την επίβλεψη του Ρώσου καθηγητή Κωνσταντίν Αγκλάτζε, Διευθυντή του Εργαστηρίου νανοκατασκευής πρωτεϊνικών συμπλόκων του Επιστημονικού Κέντρου «Νανοφυσική» του Φυσικοτεχνικού Ινστιτούτου Μόσχας.

Ως πηγή γενετικού υλικού η ρωσο-ιαπωνική ομάδα πήρε τα επαγόμενα βλαστικά κύτταρα. Από αυτά τα κύτταρα αποτελείται το έμβρυο στο πρώιμο στάδιο της ανάπτυξής του. Ακριβώς αυτά είναι οι «προκάτοχοι» των οργάνων του ανθρώπινου σώματος.

Το κύριο είναι να αντιληφθούμε σε ποιες συνθήκες ξεκινά ο μηχανισμός διαμόρφωσης των ιστών. Ομάδα επιστημόνων υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Αγκλάτζε κατόρθωσε να ανακαλύψει τη χημική ουσία, που θέτει σε ενέργεια το μηχανισμό του μετασχηματισμού. Από κάθε εκατοντάδα επαγόμενων «πρωτοκυττάρων» τα 80 καθίστανται κύτταρα της καρδιάς.

Η βέλτιστη θερμοκρασία αποθήκευσης των κυττάρων είναι οι 37 βαθμοί Κελσίου. Για να πειστούμε ότι ο ιστός της καρδιάς είναι ζωντανός, πρέπει να τεθεί κάτω από το ηλεκτρονικό μικροσκόπιο. Μεγεθύνοντάς τον κατά μερικά εκατομμύρια φορές φαίνεται ότι ο ιστός συστέλλεται.

Μάλιστα ο μυς λειτουργεί μόνος του, χωρίς εξωτερικά διεγερτικά μέσα – με 50-70 παλμούς το λεπτό. Έτσι φαίνονται οι ιστοί της ανθρώπινης καρδιάς ένα μήνα μετά τη λήψη τους από τα βλαστικά κύτταρα. Σταδιακά αυτά τα κύτταρα συνενώνονται και σχηματίζουν τον ιστό του μυοκαρδίου.

Όπως είπε ο Κωνσταντίν Αγκλάτζε, ο κατασκευασμένος καρδιακός ιστός θα χρησιμοποιείται για δυο σκοπούς. Πρώτον, με αυτόν θα ελέγχουν τη δράση των φαρμακευτικών παρασκευασμάτων. Και δεύτερον, τα καλλιεργημένα κύτταρα θα μπορούν να μοσχευθούν σε κάποια κατεστραμμένη καρδιά.

Όσον αφορά στην τεχνητή δημιουργία ζωντανών ιστών για μόσχευση, κατά την άποψη των επιστημόνων, γι΄αυτό θα χρειαστούν 3-4 χρόνια. Στο μέλλον αυτή η τεχνολογία θα βοηθήσει να σωθούν εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές.