Τι και αν ο Θεός είναι ένα μικρόβιο και εμείς είμαστε απλά ξενιστές των πλασμάτων που Εκείνος έπλασε κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσή Του;
Ένας νευροεπιστήμονας, που αυτοαποκαλείται «πιθανολόγος», μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του με τίτλο «Sum», προσφέρει 40 πιθανότητες που μας βάζουν σε σκέψη για τη μετά θάνατον ζωή.
Τα ερωτήματα που απασχολούν τον Ντέιβιντ Ήγκλμαν στην εργασία του, στο Κολλέγιο Ιατρικής Μπέιλορ του Χιούστον, είναι ήδη ασυνήθιστα: Πως ο εγκέφαλός μας δομεί την πραγματικότητα; Γιατί η αντίληψή μας για τον χρόνο μεταβάλλεται; Γιατί κάποιοι άνθρωποι «βλέπουν» τη μουσική ή συνδέουν τους αριθμούς με συγκεκριμένα χρώματα;
Ακόμα, όμως, και στην εργασία του, κάποιες από τις ιδέες του Ήγκλμαν είναι τόσο ασυνήθιστες και τραβηγμένες που πολλές φορές δεν ασχολείται μαζί τους... μέχρι τουλάχιστον να επιστέψει σπίτι του και να γράψει για αυτές.
«Κατά μία έννοια, χρησιμοποιώ τη λογοτεχνική μου φαντασία ως μέσο για να εξερευνήσω τις ιδέες που μου έρχονται στο μυαλό κατά τη διάρκεια της ημέρας,» αναφέρει ο ίδιος ο Ήγκλμαν.
Για παράδειγμα, σκεφτείτε πώς τα δεδομένα του εγκεφάλου μας καθορίζουν την ταυτότητά μας. «Για πολύ καιρό, υπήρχε στο μυαλό μου το ερώτημα πως θα ήταν εάν ήμουν κάποιος άλλος -ή κάτι άλλο. Εάν, παραδείγματος χάριν, ήμουν ο Τζον Μάλκοβιτς, δεν θα θυμόμουν πως θα είναι να μην είσαι ο Τζον Μάλκοβιτς.»
Αυτή η ιδέα ενέπνευσε στον Ήγκλμαν μία μικρή ιστορία για την μετενσάρκωση μεταξύ των ειδών, που φέρει τον τίτλο «Καταγωγή των ειδών»: Ας υποθέσουμε πως θαυμάζετε τη δύναμη και την ομορφιά των αλόγων και έχετε την ευκαιρία να γεννηθείτε άλογο στην επόμενή σας ζωή. Όταν θα είστε άλογο, θα έχετε αρκετή οξύνοια ώστε να εκτιμήσετε αυτή τη ζωή, ή έστω αρκετή οξύνοια να επιλέξετε τη ζωή σας μετά από αυτή; Και αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, τότε ποιος ασυνείδητος ημίθεος θα μπορούσαμε να ήμασταν στις προηγούμενες ζωές μας;
Άλλες ιστορίες πραγματεύονται το γεγονός ότι η υπαρξιακή έννοια δεν στέκει και πολύ. «Τι θα συνέβαινε εάν δείχναμε τον Σαίξπηρ σε έναν σκύλο ή σε ένα βακτήριο;» αναρωτιέται ο Ήγκλμαν. «Είναι άστοχη, γιατί αυτό που μπορεί να έχει σημασία για σένα, έχει διαφορετική σημασία σε διαστημική κλίμακα.»
Για παράδειγμα, ένας μικροβιακός Θεός μπορεί να φυλάσσει τη μετά θάνατον ζωή αυστηρά και μόνο για τα μικρόβια, και οι άνθρωποι να μην υπάρχουν σχεδόν πουθενά στο προσκήνιο. Ή μπορεί το σύμπαν να εξουσιάζεται από μία κοσμική Γιγάντισσα, η οποία δείχνει την ίδια αδιαφορία για τη μοίρα μας με αυτή που δείχνουμε και εμείς για την αμοιβάδα.
Καμία από τις 40 ιστορίες του Ήγκλμαν δεν είναι μεγαλύτερη από πέντε σελίδες και όλες έχουν μία έξυπνη τροπή τη καρμικής δικαιοσύνης (ή αδικίας), άξια της «Ζώνης του Λυκόφωτος».
Ο Ήγκλμαν σημειώνει, επίσης, πως κάθε ιστορία του έρχεται σε αντίθεση με όλες τις άλλες -το οποίο, όπως, υποστηρίζει ο ίδιος, είναι «το μεταμήνυμα του βιβλίου.» Δεν πρόκειται για μία αμιγώς επιστημονική άποψη, αλλά για μία άποψη που επιτρέπει τις πολλαπλές πιθανότητες σε ότι αφορά στα βαθύτερα ερωτήματα γύρω από τη ζωή.
«Η ιδέα ότι οι άνθρωποι θα αφηγούνται τις ιστορίες τους με βεβαιότητα, και θα μάχονται και θα πεθαίνουν για αυτές τις ιστορίες, είναι απίστευτα παράλογη -γιατί είναι κάτι πολύ περισσότερο από αυτό,» υπογραμμίζει ο ίδιος.
Σε ότι αφορά στην προσωπική του άποψη για τη μετά θάνατον ζωή, ο Ήγκλμαν αποφεύγει να χαρακτηρίσει τον εαυτό του ως άθεο, θεϊστή ή θρησκόληπτο. Αντ' αυτού, προτιμάει να αυτοχαρακτηρίζεται ως «πιθανολόγος.» Οι αναφορές του Ήγκλμαν στον «πιθανολογισμό», μέσα από μία συνέντευξή του, έδωσε το έναυσμα για δημιουργία ομάδων στο Facebook και σε διάφορες ιστοσελίδες, ενώ ο ίδιος σκοπεύει να γράψει ένα βιβλίο, με τίτλο «Γιατί είμαι Πιθανολόγος.»
Πρώτα, όμως, σκοπεύει να τελειώσει το βιβλίο του πάνω «στη μυστική ζωή του ασυνείδητου εγκεφάλου», που φέρει τον τίτλο «Εκθρονισμός.» Κατά μία έννοια, πρόκειται για ένα βιβλίο γύρω από το εσωτερικό μας ζόμπι -εννοώντας όλες τις διαδικασίες που εκτελούνται παρασκηνιακά, στο ασυνείδητο. Έχει βοηθήσει, επίσης, στη συγγραφή ενός βιβλίου γύρω από τη συναισθησία, ερευνώντας τους τρόπους με τους οποίους οι διάφορες αισθήσεις μας μπερδεύονται η μία με την άλλη. (Για παράδειγμα, γιατί ορισμένοι άνθρωποι συνδέουν τον αριθμό 4 με το πορτοκαλί χρώμα;)
«Αυτό που ελπίζω να μπορέσω να κάνω είναι να γράψω εναλλάξ μυθιστοριογραφία και λογοτεχνία μη βασισμένη σε αποκυήματα της φαντασίας, ώστε να συνεργούν,» αναφέρει ο Ήγκλμαν.
Η νευροεπιστήμη σίγουρα δίνει αρκετή πραγματολογική τροφή για μυθιστοριογραφία. Στην κανονική του εργασία, ο Ήγκλμαν μελετάει την οπτική και τη χρονική αντίληψη.
«Και στα δύο αυτά θέματα, η πραγματικότητα δεν είναι αυτό που νομίζεις ότι είναι,» προσθέτει. «Μπορούμε να κάνουμε κάποιον να πιστέψει πως κάτι διήρκησε περισσότερο ή λιγότερο από την πραγματικότητα, πως συνέβη κάτι πριν όταν στην πραγματικότητα συνέβη μετά. Ο εγκέφαλος δεν καταγράφει απλά παθητικά το παρελθόν, αλλά δομεί τον χρόνο.»
Με όλο το υλικό που έχει στη διάθεσή του ο Ήγκλμαν, σίγουρα δεν πρόκειται να ξεμείνει από ιστορίες. «Το μόνο που χρειάζεται για να μεταμορφωθεί μία καθαρά επιστημονική ιδέα σε φανταστική είναι να καταφέρεις να βρεις σε ποιους τομείς της καθημερινής μας ζωής έχει σημασία.»
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου