Κανίβαλοι εν δράσει: το χτες και το σήμερα (Μέρος α')

Στις 22 Ιουλίου του 1991, έπειτα από
έφοδο της αστυνομίας σ’ ένα διαμέρισμα μιας λαϊκής συνοικίας
του Μιλγουόκι, συνελήφθη ο χειρότερος κανίβαλος στην εγκληματολογική ιστορία των ΗΠΑ. Σύμφωνα με τα λεγόμενα των γειτόνων του ο Τζέφρι Ντάμερ «ήταν ένας ήσυχος άνθρωπος». Το γεγονός αυτό όμως δεν τον εμπόδισε να παρασύρει και να δολοφονήσει «ήσυχα» τουλάχιστον 14 ανθρώπους. Τη στιγμή της σύλληψης του, στο διαμέρισμα του υπήρχαν
11 διαμελισμένα πτώματα και τρία βρασμένα ανθρώπινα κεφάλια
! Το θέαμα ήταν φρικιαστικό. Σύμφωνα με την ιατροδικαστική έρευνα ο Ντάμερ βασάνιζε τα θύματα του, τα τεμάχιζε και στη συνέχεια έτρωγε τμήματα τους. Η περίπτωση του δυστυχώς δεν είναι και η μοναδική στην ιστορία του ανθρώπινου είδους.
Οι σπηλαιόβιοι πρόγονοί μας δεν έχαναν την ευκαιρία να κατασπαράζουν ο ένας τον άλλο. Την παλαιολιθική εποχή οι άνθρωποι του Νεάντερταλ συνήθιζαν ν’ αλληλοτρώγονται κατά τη διάρκεια των συγκρούσεών τους.  Οι Homo Sapiens δεν εγκατέλειψαν ολοκληρωτικά αυτή την πρακτική. Από τη στιγμή ωστόσο που οι άνθρωποι παράτησαν το κυνήγι και τη νομαδική ζωή κι ασχολήθηκαν με την καλλιέργεια της γης και ιδιαίτερα μόλις δημιουργήθηκαν τα πρώτα οργανωμένα κράτη, ο πατροπαράδοτος κανιβαλισμός πέρασε στην «παρανομία», έγινε ταμπού κι απωθήθηκε από το συλλογικό ασυνείδητο. Και ο λόγος είναι προφανής: οι αιχμάλωτοι πολέμου, που θεωρούνταν ως τότε «δίποδη τροφή», απέκτησαν μεγαλύτερη αξία ως δούλοι, που καλλιεργούσαν τη Γη και πληρωτές φόρων, παρά ως μεσημεριανό γεύμα.
Όσο κι αν «εκπολιτιστήκαμε»  όμως ο κανιβαλισμός δεν εξαλείφθηκε ποτέ. Ο Ηρόδοτος μας πληροφορεί ότι οι κάτοικοι της Σκυθίας ήταν ανθρωποφάγοι, επειδή συνήθιζαν να τρώνε τους εχθρούς τους. Οι Ρωμαίοι κατηγορούσαν τους Κέλτες της Βρετανίας και της Ιρλανδίας ότι επιδίδονταν σε κανιβαλισμό και ανθρωποθυσίες. Το Μεσαίωνα πολλοί έλεγαν ιστορίες για τους τρομερούς Μογγόλους της Στέπας, που έτρωγαν το ωμό κρέας των θυμάτων τους. Την ίδια περίοδο οι Αζτέκοι, που θεωρούνται οι μεγαλύτεροι κανίβαλοι της ιστορίας, θυσίαζαν κατά χιλιάδες τους αιχμαλώτους τους πάνω σε αιμοσταγείς βωμούς και στη συνέχεια, αφού ο αρχιερέας έβγαζε την καρδιά τους για να την προσφέρει στους θεούς, τα σώματά τους κατέληγαν σ’ ένα οργιαστικό κανιβαλιστικό τσιμπούσι!
Ο κανιβαλισμός –η ονομασία κανίβαλος δόθηκε αρχικά από τους Ισπανούς θαλασσοπόρους στους ανθρωποφάγους της Καραϊβικής (Cannibal από το Caribal, που σημαίνει Καραϊβικός)–  είναι μια πανάρχαια συνήθεια, που θυμίζει στον άνθρωπο την ταπεινή, ζωώδη καταγωγή του. Είναι ένας «απαγορευμένος καρπός», που προστατεύεται από πανίσχυρα ανασταλτικά ταμπού. Αν και ο πολιτισμός μας τον απαγορεύει ρητά, χρησιμοποιώντας μάλιστα και θρησκευτικές απαγορεύσεις, εντούτοις ο κανιβαλισμός έχει κάνει αισθητή την παρουσία του σε όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας. Δεν είναι μόνον ο Κρόνος που έτρωγε τα παιδιά του, αλλά και πολλές πρωτόγονες φυλές που ζούσαν σε περιοχές, όπου οι πηγές πρωτεϊνών σπάνιζαν. Εκεί ο κανιβαλισμός ήταν μια συνηθισμένη πολεμική πρακτική.
Στα νησιά της Χαβάης η λέξη άνθρωπος σημαίνει ακόμη «όρθιος χοίρος», ενώ μια φυλή της Νέας Γουϊνέας ονομάζει τον εαυτό της Ασμάτ, που σημαίνει «Άνθρωποι», σε αντίθεση με όλους τους άλλους, τους οποίους αποκαλεί Μανόουε, δηλαδή «Φαγώσιμους»!  Και πριν από δύο μόλις αιώνες οι ιθαγενείς Μαορί της Νέας Γουϊνέας συνήθιζαν πριν εκστρατεύσουν να μένουν για μέρες νηστικοί, ενώ στο δρόμο για τη μάχη μιλούσαν για τη «γλυκιά γεύση» που θα είχε το κρέας των εχθρών τους. «Η σάρκα σας κόλλησε ανάμεσα στα δόντια μου», φώναζαν οι ίδιοι στους κατατρομαγμένους συγγενείς των θυμάτων τους...
Ακόμη και σήμερα σχεδόν κάθε κάτοικος του νησιωτικού συμπλέγματος της Πολυνησίας γνωρίζει ότιοι πρόγονοι του ήταν kai-tangata, δηλαδή «ανθρωποφάγοι». Κάποιοι μάλιστα αστειεύονται γι’ αυτό, ενώ οι υπόλοιποι ντρέπονται μήπως και τους θεωρήσουν πρωτόγονους και βαρβάρους. Σύμφωνα με τον πάτερ Ρουσέλ ο κανιβαλισμός δεν εξαφανίστηκε από αυτά τα νησιά παρά μόνον μετά την έλευση του χριστιανισμού. Προηγουμένως οι ιθαγενείς έτρωγαν μεγάλο αριθμό ανθρώπων, κυρίως Περουβιανών εμπόρων. Αλλά η κύρια πηγή κανιβαλισμού ήταν οι αιχμάλωτοι πολέμου. Οι πολεμιστές έτρωγαν τα πιο νόστιμα σημεία του σώματος των αιχμαλώτων τους, αφήνοντας τα υπόλοιπα για τα γυναικόπαιδα.
Ο κανιβαλισμός των νησιών του Ειρηνικού δεν υπαγορευόταν από κάποιο θρησκευτικό έθιμο ή απλά από δίψα για εκδίκηση. Περισσότερο υπαγορεύονταν από μια λαχτάρα για ανθρώπινο κρέας, που ωθούσε τους κατοίκους των νησιών να σκοτώσουν μόνο και μόνο για να καταβροχθίσουν –ελλείψει άλλης πηγής πρωτεϊνών, εφόσον ο άνθρωπος είναι το μεγαλύτερο θηλαστικό σ’ αυτά τα νησιά– φρέσκο κρέας. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις οι γυναίκες και τα παιδιά ήταν τα κατεξοχήν θύματα.
Ο κανιβαλισμός, που δεν πρέπει να σχετίζεται με την ανθρωποφαγία, μια πρακτική συχνή στους αποκλεισμένους και πολιορκημένους που έχει να κάνει με την έλλειψη τροφής και με το πανίσχυρο ένστικτο της αυτοσυντήρησης, έδωσε το παρόν του και στη διάρκεια του αιώνα μας. Κύρια αιτία υπήρξε η πείνα. Οι Ρώσοι γνώρισαν καλά αυτή την αιτία. Στα πρώτα χρόνια της κομμουνιστικής διακυβέρνησης η χώρα υπέφερε από τη μεγαλύτερη πείνα, που γνώρισε η Ευρώπη από τον 19ο αιώνα. Το 1921 περίπου πέντε εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν στις περιοχές του Βόλγα και των Ουραλίων, ενώ η Ουκρανία υπέφερε από πείνα το 1931 εξ αιτίας της σταλινικής κολεκτιβοποίησης των αγροκτημάτων. Για να μην πεθάνουν από την πείνα αρκετοί άνθρωποι αναγκάστηκαν τότε να φάνε συνανθρώπους τους. Επίσης κατά τη διάρκεια των 444 ημερών της πολιορκίας από τους Γερμανούς του Λένιγκραντ (Αγία Πετρούπολη), οι υπερασπιστές του αναγκάστηκαν να φάνε πτώματα.
Το 1967 στην επαρχία Guangxi της νότιας Κίνας, κατά τη διάρκεια της λεγόμενης «Πολιτιστικής Επανάστασης», χιλιάδες υποτιθέμενοι αντιφρονούντες φαγώθηκαν από «πρωτεϊνοβόρα» στελέχη του Κόμματος. Το 1997, κατά τη διάρκεια της μεγάλης πείνας στη Βόρεια Κορέα, ένα ζευγάρι εκτελέστηκε επειδή σκότωσε περίπου 50 παιδάκια, για να πουλήσει το κρέας τους παστό στην αγορά!
Περιπτώσεις «δράκων», που δολοφονούσαν κι έτρωγαν τ’ αθώα θύματά τους έχουν εμφανιστεί σχεδόν σε όλες τις περιοχές του πλανήτη μας. Η συχνότερη πάντως στην εποχή μας μορφή κανιβαλισμού είναι ο λεγόμενος «ψυχοπαθολογικός» κανιβαλισμός, που σχετίζεται με ψυχικές διαταραχές και παράνοια. Όλοι μας είμαστε λίγο πολύ «λανθάνοντες κανίβαλοι», που μπορούμε να «ξυπνήσουμε» αν συντρέξουν ειδικοί λόγοι...
Ο κατάλογος των σύγχρονων κανίβαλων είναι αρκετά μακρύς. Ας αναφερθούμε σε ορισμένες χαρακτηριστικές περιπτώσεις ξεκινώντας από τον «Χάνιμπαλ Λέκτερ» της Βενεζουέλας. Ο Ντόραντζελ Βάργκας, που καταβρόχθισε τουλάχιστον 10 άνδρες, δήλωσε ατάραχος στους έκπληκτους αστυνομικούς που τον συνέλαβαν τον Φεβρουάριο του 1999: «Φυσικά και τρώω ανθρώπους. Ο καθένας μπορεί να φάει ανθρώπινο κρέας, αλλά πρέπει πρώτα να το πλύνει και να το ψήσει καλά για ν’ αποφύγει τις αρρώστιες. Εγώ τρώω μόνον τα μέρη που έχουν μύες... Κάνω πολύ νόστιμη βραστή γλώσσα και χρησιμοποιώ τα μάτια για να κάνω μια πηχτή υγιεινή σούπα...» Ο ίδιος είπε ότι προτιμά το ανδρικό κρέας από το γυναικείο και ότι δεν τρώει χέρια, πόδια, και όρχεις, μολονότι «θα έμπαινε στον κόπο να τα δοκιμάσει σε περιπτώσεις ανάγκης»! Ο Βάργκας απέρριπτε τους παχύσαρκους άνδρες επειδή είχαν πολύ χοληστερίνη και τους γέρους επειδή το κρέας τους ήταν «μολυσμένο και πολύ σκληρό»!
Ορισμένες χαρακτηριστικές περιπτώσεις ανθρώπων που έχουν υποκύψει στην λεγόμενη «κανιβαλιστική παρέκκλιση», εμφανίστηκαν στην προναζιστική Γερμανία. Όταν ο ναζισμός επικράτησε στη Γερμανία όλοι οι λανθάνοντες κανίβαλοι ενσωματώθηκαν στο σύστημα... Ο Γκέοργκ, ο περιβόητος «τρελός χασάπης», ήταν ένας Γερμανός κανίβαλος που έδρασε μετά τον Α’ Π. Πόλεμο και ζούσε πουλώντας ανθρώπινο κρέας. Ήταν πρώην χασάπης και δεν είχε κανένα ενδοιασμό στα εγκλήματα του. Τις νύχτες, έπειτα από κατανάλωση πολύ αλκοόλ, ο Γκεόργκ έφερνε τις μεθυσμένες πόρνες στο σπίτι του, έκανε μαζί τους σεξ και κατόπιν τις τεμάχιζε! Την επόμενη μέρα πουλούσε το κρέας τους ως βοδινό ή χοιρινό στην ντόπια αγορά. Συνελήφθη τον Αύγουστο του 1921, όταν ο σπιτονοικοκύρης του κάλεσε την αστυνομία αφού είδε τη σκηνή ενός καβγά με μια πόρνη. Μέσα στο δωμάτιο του βρέθηκε ένα φρεσκοκομμένο σώμα, καθώς και ίχνη από τα διαμελισμένα κορμιά τριών κοριτσιών...
Ένας άλλος Γερμανός, που κατοικούσε στη Σιλεσία, έδειξε κι αυτός μια ιδιαίτερη προτίμηση στα «όρθια γουρούνια», στους ανθρώπους. Ο Ντένκε έσφαξε τουλάχιστον 30 συντοπίτες του, κρατώντας μάλιστα τα απομεινάρια τους στο υπόγειο του σπιτιού του. Όταν συνελήφθη το 1924 ομολόγησε στους αστυνομικούς ότι τα τελευταία τρία χρόνια έτρωγε μόνον φρέσκο ανθρώπινο κρέας!
Ο Χέρμαν, ένας ακόμη Γερμανός κανίβαλος της μεσοπολεμικής περιόδου, κυνηγούσε νεαρά αγόρια στους σταθμούς τρένων του Ανόβερο. Ευχαριστιόταν να βασανίζει τα θύματα του μέχρι θανάτου κι έκανε λουκάνικα με τα απομεινάρια τους! Ήταν ένας δολοφόνος-επιχειρηματίας, καθώς πουλούσε το κρέας και το μαλλί των θυμάτων του στην τοπική μαύρη αγορά...
Στη μεταπολεμική Γερμανία πασίγνωστη υπήρξε η περίπτωση του Κρόλ, που δρούσε στη βιομηχανική περιοχή του Ρουρ για πάνω από 20 χρόνια και ήταν υπεύθυνος για τουλάχιστον 14 θανάτους. Ήταν γύρω στα 65 ετών όταν, έπειτα από τον 6ο φόνο του, δοκίμασε για πρώτη φορά ανθρώπινο κρέας κι ανακάλυψε το πάθος του γι’ αυτό. Στις 3 Ιουλίου του 1976 η αστυνομία εισέβαλε στο διαμέρισμα του και βρήκε πλαστικές σακκούλες γεμάτες με ανθρώπινα κρέατα και στον καταψύκτη του μαζί με πάγο, καρότα και πατάτες, βρέθηκε το κεφάλι ενός τετράχρονου κοριτσιού!
Αν και ο Δυτικός πολιτισμός έχει εξορκίσει τον κανιβαλισμό ως το Απόλυτο Ταμπού, ως μια φρικαλεότητα που ταυτίζεται με την επιστροφή σε προγενέστερα στάδια εξέλιξης, δεν κατάφερε εντούτοις να τον ξεριζώσει. Η ιστορία μας είναι διάσπαρτη από περιπτώσεις «πολιτισμένων» ανθρώπων που επιδίδονταν στον κανιβαλισμό. Γιατί ο «πολιτισμός» μας δεν κατόρθωσε, παρά τις όποιες απαγορεύσεις, να δημιουργήσει στα μέλη του μια μόνιμη αποστροφή προς το ανθρώπινο κρέας; (η συνέχεια στο 2ο μέρος)

ΠΗΓΗ

SociaLMagazinE