Μόλις είχα τελειώσει το δείπνο μου στο «Αλάτσι» κι εκεί ανάμεσα στη ρακί και τα κόλλυβα (σερβίρεται σαν επιδόρπιο μετά το φαγητό), το βλέμμα μου άρχισε να περιεργάζεται τα τατουάζ του Δημήτρη Σκαρμούτσου που μόλις είχε φανεί στην αίθουσα. Ναι, την έκανα αυτήν την αδιακρισία Δημήτρη! Ανέκαθεν τα ζωγραφισμένα σώματα ασκούσανε πάνω μου μια ανεξήγητη γοητεία. Και όσον αφορά στο σύγχρονο τηλεοπτικό γίγνεσθαι πιστεύω ότι ο Δημήτρης Σκαρμούτσος, είναι αυτός που τα απενοχοποίησε. Πριν από μερικές δεκαετίες τατουάζ έκαναν κυρίως οι τρόφιμοι φυλακής, οι ναυτικοί, οι εγκληματίες. Κακές φήμες συνόδευαν τη ζωή εκείνου που είχε χτυπήσει τατουάζ, ήταν στίγμα και όχι τέχνη, παρόλο που πολλά σχέδια είναι πραγματικά τέχνη.
Ο αγαπημένος μου ποιητής, Νίκος Καββαδίας είχε γράψει για το σώμα ενός ναυτικού: «Είχε στα μπράτσα του σταυρούς, σπαθιά ζωγραφισμένα, μια μπαλαρίνα στην κοιλιά, που εχόρευε γυμνή κι απά στο μέρος της καρδιάς στιγματισμένην είχε με στίγματ΄ ανεξάλειπτα μιαν άγρια καλλονή..." (Και για να γίνω λίγο πιο πεζή, το καλύτερο μου ήταν αυτός ο κούκλος πρωταγωνιστής στο PRISON BREAK που είχε χαράξει σε όλο του το σώμα τα σχέδια της φυλακής. Χαλάλι ο Κορυδαλλός αν ήταν να με σώσει αυτός!) Δεν είναι πάντως εύκολη η απόφαση να χαράξεις στο σώμα σου κάτι το οποίο θα μείνει πάνω σου για μια ολόκληρη ζωή. Ένα παρελθόν που και να θες να ξεχάσεις δεν μπορείς. Και γιατί το κάνεις; Είναι υπενθύμιση μόνο για σένα ή θες κάτι να δηλώσεις στους άλλους; Είναι αναμνήσεις που θέλεις να κρατήσεις ζωντανές ή ο λόγος για τον οποίο πρέπει να τις ξεχάσεις; Είναι απλώς μόδα; Όπως και νάχει, στη θέα ενός τατουάζ γίνεσαι πολύ περίεργος να μάθεις το πώς και το γιατί.
Πότε αλήθεια, ξεκίνησαν οι άνθρωποι να σημαδεύουν το σώμα τους; Ψάχνοντας στο διαδίκτυο διάβασα ότι ο όρος τατουάζ προέρχεται από τη λέξη «τατάου», η οποία στη γλώσσα των αυτοχθόνων της Ταϊτής σημαίνει συνήθεια. Οι ρίζες της εικονογράφησης χάνονται σε αρχέγονες συνήθειες και επώδυνες τελετουργίες. Στις πρωτόγονες φυλές ήταν εκδήλωση πένθους. Χάραζαν το σώμα τους με βελόνες από σκληρό αγκάθι ψαριού ή κόκαλο ή μαχαίρι και έτριβαν κάρβουνα μέσα στις πληγές, ίσως για να μεταφερθεί ο πόνος από την καρδιά στο σώμα. Μετά τη θεραπεία των πληγών, τα αδιάλυτα μόρια του κάρβουνου παρέμεναν μέσα στο δέρμα και το μαύριζαν.
Στην αρχαία Αίγυπτο, ταύτιζαν το τατουάζ με τη γονιμότητα και την αρχοντιά και κοσμούσαν τους νεκρούς τους πιστεύοντας ότι ασκούσε μαγικές ευεργετικές επιδράσεις. Τα τατουάζ με σκούρα χρώματα που φέρουν στη κοιλιά, στα χέρια και στα πόδια οι μούμιες της 6ης Δυναστείας θεωρούνται από τους επιστήμονες θρησκευτικής σημασίας. Πολλά από τα τατουάζ που κυκλοφορούν σήμερα περιέχουν αρχαία αιγυπτιακά σύμβολα.
Μέχρι το 2000 π.Χ. η πρακτική του τατουάζ είχε φτάσει στην Κίνα κατά μήκος της Ασίας.
Στην Παλαιστίνη πίστευαν ότι αν κάνουν τατουάζ στο χέρι το προστατεύουν από εξάρθρωση.
Στο Ιράκ ότι φέρνει μακροζωία.
Στην Ινδία εξορκίζουν τη κακή τύχη και τις αρρώστιες. Οι Ινδοί της Βεγγάλης μάλιστα, ακόμη πιστεύουν ότι άστικτα πρόσωπα θα γνωρίσουν δυσκολίες στο μεταθανάτιο βίο τους.
Στην Ινδονησία λάμβαναν δύναμη για να αντιμετωπίσουν τις καθημερινές δυσκολίες.
Στο Βόρνεο τα τοποθετούσαν γύρω από το καρπό και τα δάχτυλα για προστασία από τις αρρώστιες.
Στην Ταϊτή τα χρησιμοποιούν ακόμη ως φυλακτό για την αποτροπή κάθε κακού.
Στο Νεπάλ οι γυναίκες εκτός από τα τατουάζ διακοσμούν τα χέρια τους με περίτεχνα σχέδια χένας.
Στην Βιρμανία ακόμη πιστεύουν ότι αν είναι πάνω από τη καρδιά μπορούν να σταματήσουν το κακό.
Οι Εσκιμώοι και οι κάτοικοι των νησιών Φίτζι κάνουν τατουάζ για να εξασφαλίσουν ευτυχία στη μέλλουσα ζωή.
Στη Δύση εμφανίζεται το τατουάζ αρχικά στους Σταυροφόρους.
Στην Αγγλία εξερευνητές επέστρεφαν στα σπίτια τους με τατουάζ πολυνησιακά, για να τα εκθέσουν σε εμποροπανηγύρεις, σε αίθουσες διδασκαλίας και σε κάποια μουσεία, προκειμένου να αποδειχθεί η υπεροχή του ευρωπαϊκού πολιτισμού σε σύγκριση με τους «πρωτόγονους» ιθαγενείς. Στα μέσα του 18ου αιώνα μετά από την επιστροφή του Captain Cook από την Πολυνησία, τα τατουάζ έγιναν παράδοση στο ναυτικό και τότε γίνεται μόδα και στις αριστοκρατικές τάξεις της Ευρώπης.
Άγκυρες, λουλούδια, φίδια και ονόματα από εξωτικές καλλονές κοσμούσαν τα ηλιοκαμένα σώματα των ναυτικών και μαρτυρούσαν τις εμπειρίες τους στα μακρινά λιμάνια με τα άγνωστα ονόματα.
Στη φυλακή τα τατουάζ αποκάλυπταν σε ποια συμμορία ανήκεις, ποιες είναι οι πεποιθήσεις σου (ρατσιστής κα), πόσα χρόνια ήσουν στη φυλακή, πόσους έχεις σκοτώσει. Στα γνωστά σύμβολα συμπεριλαμβάνονται τα δάκρυα κάτω από το μάτι και ο ιστός αράχνης στους αγκώνες, που συμβολίζουν τους ανθρώπους που σκοτώθηκαν.
Στη σημερινή εποχή πολλά έχουν αλλάξει. Οι γυναίκες θεωρούν το tattoo σέξι, οι άνδρες ότι εκφράζει δύναμη. Για διαφορετικούς λόγους ο καθένας, πολλοί είναι εκείνοι που πηγαίνουν χωρίς φόβο αλλά με πολύ πάθος στα εργαστήρια δερματοστιξίας.
Ένδειξη διαφορετικότητας, ομορφιάς, προκλητικότητας, υποταγής, αγάπης σε κάποιο πρόσωπο… όπως και να το πάρει κανείς tattoo or not tattoo;
της Ίνας Ταράντου
*Η Ίνα Ταράντου είναι δημοσιογράφος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου