Οι ψυχολόγοι που μελετούν τα όνειρα σε πειραματικό εργαστήριο ανακάλυψαν αξιοσημείωτα δείγματα τηλεπάθειας και πρόγνωσης. Αλλά μπορεί κανείς να ονειρευτεί κατά παραγγελία;
Το όνειρο του καλλιτέχνη τον προβλημάτισε. Ξεκίνησε με εικόνες που έδειχναν διάφορα σκοινιά. Στη συνέχεια του φάνηκε ότι επρόκειτο για έναν αγώνα μποξ. Στο όνειρό του είχε πάει να αγοράσει εισιτήρια για τον αγώνα, ωστόσο στην πραγματικότητα δεν είχε κανένα ενδιαφέρον για το μποξ, επομένως δεν υπήρχε λόγος να ονειρευτεί κάτι τέτοιο.
Παραδόξως, το όνειρο είχε νόημα. Ο καλλιτέχνης ήταν ένα «πειραματόζωο» στο εργαστήριο ονείρων του Ιατρικού Κέντρου Μαϊμονίδης, του Κρατικού Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης. Ο ίδιος είχε επιτρέψει να τον καλωδιώσουν σε μια συσκευή που παρακολουθεί την εγκεφαλική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του ύπνου. Μόλις η συσκευή κατέγραψε τη φάση REM (Γρήγορη Κίνηση των Ματιών), που είναι το στάδιο κατά το οποίο ονειρευόμαστε, οι ερευνητές τον ξύπνησαν και του ζήτησαν να διηγηθεί το όνειρό του.
Την ίδια ώρα, σε ένα άλλο μέρος του εργαστηρίου, μια γυναίκα κοιτούσε συγκεντρωμένη μια φωτογραφία την οποία είχε επιλέξει τυχαία ανάμεσα σε άλλες 11 και προσπαθούσε να μεταδώσει την εικόνα στον καλλιτέχνη που κοιμόταν. Η εικόνα έδειχνε
Εκπέμποντας στο Νου
Τέτοια πειράματα διεξάγονται στο εργαστήριο ονείρων Μαϊμονίδης από τα τέλη του ’60, με σκοπό να αποδειχθεί αν μπορεί κάποιος κανείς να στείλει με τις σκέψεις του εικόνες σε μορφή ονείρου. Τα αποτελέσματα ήταν από την αρχή αρκετά ενθαρρυντικά.
Αλλά μερικές φορές, οι ερευνητές αντιμετωπίζουν κοιμισμένους που αντί να δέχονται εικόνες που τους στέλνει τηλεπαθητικά κάποιος άλλος, ονειρεύονται στιγμιότυπα από το μέλλον. Αυτό δεν αποτέλεσε έκπληξη για τον Δρ. Μοντάγκ Ούλμαν, ψυχίατρο και διευθυντή της ερευνητικής ομάδας, αφού κι ο ίδιος είχε κάποτε δει το μέλλον στον ύπνο του.
Ένα βράδυ ο Ούλμαν ονειρεύτηκε ότι συνάντησε τον συνάδελφό του, Δρ. Κρίπνερ, ο οποίος είχε ένα μεγάλο τραύμα στο πρόσωπό του το οποίο αιμορραγούσε. Το όνειρο τον τάραξε τόσο πολύ που ξύπνησε τρομαγμένος. Αργότερα την ίδια μέρα, ο Ούλμαν επισκέφθηκε ένα σημείο της Νέας Υόρκης που δε γνώριζε και τόσο καλά και με έκπληξη αντιλήφθηκε έναν άντρα του οποίου το βάδισμα του θύμιζε τον Κρίπνερ. Όταν όμως τον πλησίασε, συνειδητοποίησε ότι ήταν ένας άγνωστος, που όμως είχε μια τεράστια πληγή από έρπητα γύρω από τα χείλη του.
Αυτή ήταν μια αυθόρμητη εμπειρία πρόγνωσης, αλλά ο Ούλμαν την είδε να επαναλαμβάνεται και στο εργαστήριο. Στις αρχές του 1971, το ροκ συγκρότημα Grateful Dead έδειξαν ενδιαφέρον για την τηλεπάθεια και επισκέφθηκαν το εργαστήριο Μαϊμονίδης. Η ερευνητική ομάδα αποφάσισε να συμπεριλάβει τους μουσικούς σε ένα πείραμα για να διαπιστωθεί αν η τηλεπαθητική επικοινωνία είναι ισχυρότερη όταν συμμετέχουν πολλοί άνθρωποι. Το συγκρότημα θα έδινε έξι συναυλίες στη Νέα Υόρκη, 70 χιλιόμετρα μακριά από το εργαστήριο και συμφώνησαν να ζητήσουν από το κοινό που θα ερχόταν σε κάθε συναυλία και που θα ήταν περίπου 2.000 άτομα, να λειτουργήσουν ως τηλεπαθητικοί πομποί.
Τη βραδιά κάθε συναυλίας, ένα Βρετανός παραψυχολόγος, ο Μάλκομ Μπέσεντ, πήγαινε για ύπνο στο εργαστήριο Μαϊμονίδης, υπό το άγρυπνο βλέμμα της ερευνητικής ομάδας. Σε κάθε συναυλία προβαλλόταν για λίγο μια φωτογραφία του Μπέσεντ. Στη συνέχεια προβαλλόταν μια άλλη, τυχαία φωτογραφία επί 15 λεπτά και το κοινό προσπαθούσε να μεταδώσει το περιεχόμενο της φωτογραφίας στον Μπέσεντ.
Όταν αργότερα οι ερευνητές ανέλυσαν τα όνειρα του παραψυχολόγου, ανακάλυψαν ότι είχαν πετύχει τέσσερα στα έξι. Και η υπόθεση δεν έληξε εκεί: οι ερευνητές αναρωτήθηκαν αν θα ήταν δυνατό για κάποιον να «υποκλέψει» την τηλεπαθητική επικοινωνία και να περιγράψει την εικόνα. Έτσι ζήτησαν από ένα άλλο υποκείμενο, τη Φελίσια Πάρις, να προσπαθήσει να συντονιστεί στις σκέψεις του κοινού της συναυλίας, χωρίς να το γνωρίζει το κοινό. Τα αποτελέσματα δεν ήταν ενθαρρυντικά, αφού σημειώθηκε μόνο μια επιτυχία. Όμως η ομάδα ήρθε αντιμέτωπη με ένα εκπληκτικό φαινόμενο μετατόπισης.
Επί τρία βράδια, αυτά που περιέγραφε η Φελίσια δεν είχαν καμία ομοιότητα με την εικόνα που προβαλλόταν στο κοινό. Αντίθετα, η γυναίκα περιέγραψε αναλυτικά εικόνες που είτε είχαν ήδη προβληθεί ή θα επιλέγονταν και θα προβάλλονταν τα επόμενα βράδια. Με άλλα λόγια, η Φελίσια είχε κατορθώσει να ρίξει μια ματιά στο παρελθόν και στο μέλλον.
Οι ψυχοερευνητές γνωρίζουν εδώ και καιρό ότι τα όνειρα παρέχουν άφθονα παραψυχολογικά στοιχεία. Έως τη δεκαετία του ’50, το πρόβλημα για τους ερευνητές ήταν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δε θυμούνται τα όνειρά τους ή τα ξεχνούν πολύ γρήγορα. Αλλά στη συνέχεια ανακάλυψαν ότι, αν ξυπνήσουν κάποιος μετά από το διάστημα REM, το άτομο μπορεί να περιγράψει αναλυτικά το όνειρό του. Αυτή η τεχνική επέτρεψε στους ερευνητές να συγχρονίσουν την τηλεπαθητική «μετάδοση» εικόνων ώστε να συμπίπτει με τη φάση του ονείρου.
Τα όνειρα διαφέρουν ως προς τη φύση τους και μελέτες για ένα είδος ονείρων, κυρίως για τα διαυγή όνειρα, προκαλούν μεγάλο ενδιαφέρον. Ο όρος μπορεί να σημαίνει απλά ένα έντονο, «ζωντανό» όνειρο, αλλά συνήθως χρησιμοποιείται όταν το άτομο γνωρίζει ότι ονειρεύεται και μπορεί να δει αντικειμενικά τα όνειρά του, ακόμα και να τα κατευθύνει ως προς την εξέλιξή τους.
Τα διαυγή όνειρα αποτελούν εδώ και πολλά χρόνια αντικείμενο μελέτης και συζήτησης. Το 1896, ο Ολλανδός ερευνητής Βαν Έντεν άρχισε να καταγράφει τα όνειρά του. Τρία χρόνια αργότερα ξεκίνησε να διαχωρίζει τα διαυγή όνειρά του:
«Το Μάιο του 1903 ονειρεύτηκα ότι βρισκόμουν σε μια μικρή επαρχιακή πόλη της Ολλανδίας όπου συνάντησα το γαμπρό μου, ο οποίος είχε πεθάνει πριν από λίγο καιρό. Ήξερα ότι ήταν εκείνος, όπως επίσης ήξερα ότι ήταν νεκρός. Μου είπε ότι θα αντιμετώπιζα μια οικονομική καταστροφή. Κάποιος θα μου έκλεβε 10.000 γκινεές. Ξύπνησα αναστατωμένος και θέλω να διαβεβαιώσω ότι αυτή ήταν η μοναδική πρόβλεψη που είδα σε όνειρο. Αποδείχτηκε πραγματικότητα, με τη διαφορά ότι το ποσό που έχασα ήταν 20 φορές μεγαλύτερο. Την ώρα που ονειρευόμουν, τίποτα στη ζωή μου δεν προέβλεπε μια τέτοια καταστροφή. Ούτε καν είχα τα χρήματα που έχασα αργότερα. Όμως, οι απεργίες των τρένων το 1903 με οδήγησαν σε οικονομική καταστροφή».
Ο Δρ. Κιθ Χερν, συγγραφέας των Οράματα του Μέλλοντος και Η Μηχανή των Ονείρων καινοτομεί σε μια νέα προσέγγιση, συνδυάζοντας τη μελέτη των διαυγών ονείρων με τα πειράματα Εξωαισθητήριας Αντίληψης (ESP). Όταν κάποιος που κοιμάται ονειρεύεται, κατά τη διάρκεια της γρήγορης κίνησης των ματιών, οι μύες του σώματός του παραλύουν. Έτσι, το άτομο που βιώνει ένα διαυγές όνειρο και άρα ξέρει ότι ονειρεύεται, δεν μπορεί να το επισημάνει στους ερευνητές, π.χ., πατώντας ένα κουμπί, διότι τα δάκτυλά του δεν κινούνται. Γι’ αυτό κι ο Χερν αποφάσισε να διαπιστώσει αν η γρήγορη κίνηση των ματιών θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως τρόπος επικοινωνίας.
Κατόπιν συνεννόησης με τα υποκείμενα, συμφωνήθηκε ότι οχτώ οφθαλμικές κινήσεις αριστερά-δεξιά θα σήμαιναν ότι το άτομο βίωνε ένα διαυγές όνειρο. Η πρώτη επικοινωνία αυτής της μορφής καταγράφηκε τον Απρίλιο του 1975 στο εργαστήριο μελέτης ονείρων του Πανεπιστημίου Χαλ, όπου ο Χερν εργαζόταν εκείνη την εποχή. Έκτοτε, αυτή η μορφή επικοινωνίας εξελίχθηκε. Χρησιμοποιώντας προσυμφωνημένους κώδικες, τα υποκείμενα έχουν τη δυνατότητα να ενημερώσουν τους ερευνητές για το τι βλέπουν τη στιγμή που ονειρεύονται.
Ωστόσο, η αρχική εργασία ήταν κοπιαστική: μετά από 45 νύχτες στο εργαστήριο, ο Χερν κατέγραψε μόνο οχτώ διαυγή όνειρα. Έτσι, επινόησε τη «μηχανή των ονείρων», που δημιουργεί «συνειδητά ελεγχόμενα όνειρα». Αυτή η μηχανή ανιχνεύει πότε ο κοιμισμένος ονειρεύεται και του στέλνει σήμα απελευθερώνοντας μια σύντομη ηλεκτρική εκκένωση στον καρπό του. Τότε ο κοιμισμένος εγκέφαλος αντιλαμβάνεται ότι ονειρεύεται κι έτσι το όνειρο γίνεται διαυγές.
ΟΝΕΙΡΙΚΗ ΤΗΛΕΠΑΘΕΙΑ
Ο Χερν ανακάλυψε επίσης ότι κάποιος που βλέπει διαυγή όνειρα μπορεί να ενημερώσει τον ξύπνιο κόσμο αλλάζοντας το ρυθμό της αναπνοής του. Ο Χερν χρησιμοποίησε αυτό το γεγονός για να ελέγξει την εξωαισθητήρια αντίληψη (ESP). Όταν ο κοιμισμένος συνειδητοποιεί ότι ονειρεύεται, αρχίζει να αναπνέει πιο γρήγορα. Ένα μαύρο κουτί στο κομοδίνο αντιλαμβάνεται αυτή την αλλαγή της αναπνοής και θέτει σε λειτουργία μια συσκευή κλήσης. Μόλις το δεύτερο υποκείμενο το τηλεφώνημα και δεν ακούσει τίποτα στη γραμμή, καταλαβαίνει ότι το άλλο άτομο ονειρεύεται. Στη συνέχεια ο αποδέκτης της κλήσης επιλέγει στην τύχη μια εικόνα και προσπαθεί να τη μεταδώσει στον κοιμισμένο, ακριβώς με τον τρόπο που γίνονται τα πειράματα στο εργαστήριο Μαϊμονίδης. Η εργασία του Χερν επάνω στη χρήση της ESP συνεχίζεται μέχρι σήμερα και ο επιστημονικός κόσμος αναμένει με ενδιαφέρον περαιτέρω αποτελέσματα.
Από τα πανάρχαια χρόνια, τα όνειρα θεωρούνται δίαυλοι μεταφυσικών γνώσεων. Ίσως πράγματι, στην κατάσταση του ονείρου, τα ανθρώπινα όντα είναι πιο ευαίσθητα και πιο δεκτικά στα μηνύματα που δέχονται, π.χ. από κάποιο άλλο μυαλό, από το Σύμπαν ή από το παρελθόν και το μέλλον. Η επιστημονική έρευνα γύρω από την παραψυχολογική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του ύπνου συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό. Όπως είχε πει ο Χερν, «Τα διαυγή όνειρα αποτελούν την ιδανική κατάσταση για παραψυχολογικές δοκιμές, διότι ο κοιμισμένος γνωρίζει ότι ονειρεύεται και ότι συμμετέχει σε ένα παραψυχολογικό πείραμα. Τα διαυγή όνειρα μπορεί πραγματικά να είναι η λεωφόρος που θα μας οδηγήσει στην κατανόηση των παραψυχολογικών φαινομένων».
ΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΟΥ ΥΠΝΟΥ
Ο βαθύς και ο ελαφρύς ύπνος διαδέχονται ο ένας τον άλλον σε τακτικούς κύκλους καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας. Οι ψυχολόγοι ταξινομούν αυτά τα στάδια με βάση τα μοτίβα της ηλεκτρικής εγκεφαλικής δραστηριότητας. Όταν μας παίρνει ο ύπνος, εισερχόμαστε στο στάδιο 1, που είναι το πιο ελαφρύ, όταν η ηλεκτρική εγκεφαλική δραστηριότητα μοιάζει πολύ με αυτή που έχουμε όταν είμαστε ξύπνιοι. Καθώς ο ύπνος προχωράει στα στάδια 2, 3 και 4, τα εγκεφαλικά κύματα γίνονται βραδύτερα, παρ’ όλο που η τάση τους αυξάνεται. Ορισμένοι μύες, όπως εκείνοι των άκρων και του σαγονιού, χαλαρώνουν, ενώ άλλοι, όπως οι μύες που σπρώχνουν την τροφή στην πεπτική οδό, εξακολουθούν να λειτουργούν κανονικά. Μετά από μιάμιση ώρα περίπου, τα εγκεφαλικά κύματα επανέρχονται απότομα στο στάδιο 1, ενώ το σώμα χαλαρώνει περισσότερο, ώσπου ακινητοποιείται τελείως -με εξαίρεση τα μάτια που αρχίζουν να κινούνται γρήγορα και σπασμωδικά πίσω από τα κλειστά βλέφαρα. Σε αυτό το στάδιο είναι δύσκολο να μας ξυπνήσει κανείς, αλλά όταν γίνει αυτό, πάντα θα έχουμε κάποιο ζωηρό όνειρο να διηγηθούμε.
Συνήθως το στάδιο REM διαρκεί περίπου 20 λεπτά και στη συνέχεια ολόκληρος ο κύκλος επαναλαμβάνεται. Οι εθελοντές που συμμετέχουν σε πειράματα καταγραφής ονείρων συνήθως στερούνται τα όνειρά τους αφού οι ερευνητές τους ξυπνούν μόλις αρχίσει η φάση REM. Ωστόσο, ακόμα και μετά από μήνες τέτοιων πειραμάτων, η επίπτωση στην κανονική ζωή είναι αμελητέα.
Λεζάντες
Η εικόνα του Λούις Φίρπο που πετάει τον Τζακ Ντέμπσεϊ εκτός του ρινγκ μεταδόθηκε τηλεπαθητικά σε ένα κοιμισμένο υποκείμενο, κάνοντάς το να δει ένα όνειρο γύρω από το μποξ.
Ο Δρ. Μοντάγκ Ούλμαν παρακολουθεί τα εγκεφαλικά κύματα ενός κοιμισμένου ατόμου στο εργαστήριό του.
Η μηχανή των ονείρων του Δρ. Κιθ Χερν χρησιμοποιεί έναν αισθητήρα που στερεώνεται στη μύτη για να παρακολουθεί την αναπνοή. Όταν ο ρυθμός και η ένταση της αναπνοής φανερώσουν ότι το άτομο βλέπει ένα διαυγές όνειρο, η συσκευή στέλνει στον κοιμισμένο μια αδύναμη ηλεκτρική εκκένωση. Ο εγκέφαλος συνειδητοποιεί ότι ονειρεύεται κι έτσι το άτομο μπορεί να «σκηνοθετήσει» το όνειρό του.
Σε ένα μεγάλο πείραμα μαζικής τηλεπάθειας, το συγκρότημα των Grateful Dead μετέτρεψε το κοινό της συναυλίας του σε «πομπούς». Δέκτης ήταν ο Μάλκομ Μπέσεντ, ο οποίος κοιμόταν στο εργαστήριο. Ένα βράδυ το κοινό «έστειλε» την εικόνα των επτά τσάκρα, που στη γιόγκα είναι να ενεργειακά κέντρα του σώματος. Ο Μπέσετ ανέφερε ότι ονειρεύτηκε ένα «κουτί» που συγκέντρωνε το ηλιακό φως, ένα άτομο που έβγαινε από το σώμα του και μια σπονδυλική στήλη. Παρατηρήστε στην εικόνα το φωτοστέφανο, που παραπέμπει στο ηλιακό φως.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου