Στρατηγική συμφωνία για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου.

Το Τελ Αβίβ μπορεί πλέον να προχωρήσει στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων τα οποία εκτείνονται στα όρια της ΑΟΖ της Κύπρου, ενώ και η Λευκωσία «θωρακίζεται» έναντι των απειλών της Τουρκίας.

Με μια στρατηγικής σημασίας κίνηση, η Κύπρος και το Ισραήλ συμφώνησαν για την οριοθέτηση των μεταξύ τους ΑΟΖ, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την αναζήτηση και εκμετάλλευση των τεράστιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου τα οποία οι επιστήμονες θεωρούν ότι κρύβονται στον βυθό της Ανατολικής Μεσογείου.

Τη συμφωνία υπέγραψαν ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου Μ. Κυπριανού και ο Ισραηλινός υπουργός Υποδομών Ούζι Λαντάου, ενώ σημαντικό ρόλο στη διαπραγμάτευση της συμφωνίας είχε και ο Τάσος Τζώννης πρέσβης της Κύπρου στο Ισραήλ και διπλωματικός σύμβουλος του αείμνηστου Τάσσου Παπαδόπουλου.

Η συμφωνία δημιουργεί νέα δεδομένα στην περιοχή, καθώς το μεν Ισραήλ μπορεί πλέον να προχωρήσει χωρίς αμφισβητήσεις (πέραν της εκκρεμότητας με τον Λίβανο) στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων τα οποία εκτείνονται στα όρια της ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη) της Κύπρου, ενώ και η Κύπρος «θωρακίζεται» μέσω της συνεργασίας με το Τελ Αβίβ, έναντι των απειλών της Τουρκίας.

Η Αγκυρα έχει απειλήσει ότι δεν θα επιτρέψει την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών της Κύπρου για να προστατέψει τα «ζωτικά συμφέροντά» της και επειδή, όπως υποστηρίζει, η κυπριακή κυβέρνηση «δεν εκπροσωπεί όλο το νησί».

Στην περιοχή της ισραηλινής ΑΟΖ που εφάπτεται με αυτή της Κύπρου έχει εντοπισθεί ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα των τελευταίων ετών, το Λεβιάθαν, με πιθανά ανακτήσιμα αποθέματα 450 δισεκατομμυρίων m3. Τα κοιτάσματα αυτά, εφόσον αρχίσει η μετάλλευσή τους, αλλάζουν τον ενεργειακό χάρτη της Μέσης Ανατολής, ενώ ενισχύουν στρατηγικά το Ισραήλ μια και καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες του για τις επόμενες δεκαετίες.

Προσφέρει ακόμη στο Ισραήλ τη δυνατότητα εξαγωγών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη και στο πλαίσιο αυτό είναι γνωστή η συζήτηση που έγινε για κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού προς την Ελλάδα. Το ισραηλινό φυσικό αέριο έχει εντοπιστεί από την αμερικανική εταιρεία Noble Energy, στην οποία έχει ανατεθεί και από την Κύπρο η έρευνα στον θαλάσσιο χώρο της.

Η εξέλιξη αυτή αναδεικνύει την ανάγκη να κινηθεί και η Ελλάδα για τη σύναψη συμφωνιών για την οριοθέτηση της ΑΟΖ τουλάχιστον με την Αίγυπτο τις οποίες υπογείως μπλοκάρει η Τουρκία θέλοντας να επιβάλει την εξαίρεση του Καστελόριζου από την οριοθέτηση, ώστε να αποκτήσει και η ίδια θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο εις βάρος Ελλάδας και Κύπρου. Οι τουρκικές απειλές δεν έχουν επιτρέψει την έναρξη συζητήσεων για οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας, τις οποίες ήδη από το 2005 είχε προτείνει ο Τάσσος Παπαδόπουλος στον Κ. Καραμανλή.

ΝΙΚΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
nmeletis@pegasus.gr