Πόνοι περιόδου και πως αντιμετωπίζονται / Period pain and how to treat

ΠΟΝΟΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ - ΔΥΣΜΗΝΟΡΡΟΙΑ

Δυσμηνόρροια ονομάζεται η εμφάνιση πόνου κατά τις ημέρες της περιόδου. Ο τυπικός πόνος της δυσμηνόρροιας συνήθως ξεκινά λίγες ώρες μετά την έναρξη της περιόδου. Συνήθως περιγράφεται ως “κράμπα στην κοιλιά”. Ο πόνος διαρκεί περίπου 24 έως 72 ώρες. Μπορεί να αντανακλά στη μέση και μπορεί να συνοδεύεται από πονοκεφάλους, ναυτία, έμετο, ίλιγγο, διάρροια, κόπωση, ευερεθιστότητα, αϋπνία και κατάθλιψη. Θεωρείται από πολλούς η συχνότερη αιτία απουσίας των εφήβων κοριτσιών από το σχολείο.
Χαρακτηρίζεται ως ¨ήπια¨, ¨μέτρια¨ ή ¨σοβαρή¨ δυσμηνόρροια ανάλογα με την ένταση των συμπτωμάτων.

Η αιτία του πόνου δεν είναι πλήρως γνωστή. Πιθανά οφείλεται σε μειωμένη αιμάτωση της μήτρας κατά τις πρώτες ημέρες της περιόδου. Επιβαρυντικοί παράγοντες θεωρούνται η αυξημένη διάρκεια της περιόδου, η  μεγάλη ποσότητα του αίματος, η αύξηση του σωματικού βάρους, το κάπνισμα και το αλκοόλ.

Κλινική εκτίμηση και αντιμετώπιση της δυσμηνόρροιας
Η σωστή διάγνωση και αντιμετώπιση των πόνων της περιόδου ξεκινά από τη λήψη σωστών πληροφοριών από το ιστορικό της ασθενούς.
Ακολουθεί η φυσική εξέταση.
Τέλος, γίνεται γυναικολογική εξέταση στις σεξουαλικά ενεργείς έφηβες. Η εξέταση μπορεί να γίνει με υπερηχογράφημα ή ακόμα και  μαγνητική τομογραφία, όταν η ασθενής δεν έχει ξεκινήσει σεξουαλικές επαφές. Η λαπαροσκόπηση εφαρμόζεται σπάνια, σε επιλεγμένες καταστάσεις, συνήθως όταν τα φάρμακα δεν μπορούν να βοηθήσουν.
Όταν δεν υπάρχουν παθολογικά ευρήματα, τότε η πιθανότερη διάγνωση είναι η πρωτοπαθής δυσμηνόρροια.

Τα αντισυλληπτικά χάπια και τα παυσίπονα αποτελούν τη συνηθέστερη θεραπεία. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, παρά πολλές γυναίκες έχουν βρει μεγάλη ανακούφιση από τους πόνους της περιόδου, χρησιμοποιώντας αντισυλληπτικά.
Έχουν δοκιμασθεί και προταθεί και άλλοι τρόποι αντιμετώπισης,  όπως τα σπασμολυτικά, το μαγνήσιο κ.α.  Χρησιμοποιούνται όμως σπάνια, καθώς έχουν αμφίβολα αποτελέσματα στη μείωση του πόνου.

Δευτεροπαθής δυσμηνόρροια
Κάποιες φορές, ο πόνος οφείλεται σε κάποια οργανική πυελική βλάβη. Συνήθως, στις περιπτώσεις αυτές ο πόνος εμφανίζεται για πρώτη φορά, μετά από λίγα τουλάχιστον χρόνια από την έναρξη της περιόδου. Επίσης, τα συμπτώματα είναι διαφορετικά στις περιπτώσεις αυτές. 

Η  ενδομητρίωση, η πυελική φλεγμονή, αλλά και συγγενείς (εκ γενετής) ανατομικές ανωμαλίες αποτελούν συχνές αιτίες της δευτοροπαθούς δυσμηνόρροιας . Άλλες σπανιότερες αιτίες μπορεί να είναι τα ινομυώματα της μήτρας, οι πολύποδες, η αδενομύωση και άλλα.
Η θεραπεία της δευτεροπαθούς δυσμηνόρροιας πρέπει να στοχεύει στην κατάλληλη θεραπεία του αιτίου που την προκαλεί.

Πρακτικές λύσεις για τον πόνο της περιόδου

Η παρακεταμόλη είναι απαραίτητο αξεσουάρ στην τσάντα κάθε γυναίκας, που υποφέρει από πόνους κατά τη διάρκεια της περιόδου. Δεν είναι λίγες οι γυναίκες που ακυρώνουν κάθε είδους διασκέδαση ή βραδινή έξοδο και συμπεριφέρονται σαν ασθενείς. Κατά τη διάρκεια της περιόδου, συχνά, οι πόνοι στην κοιλιά και στη μέση συνυπάρχουν με τη νευρικότητα και την κυκλοθυμία.

Όταν οι πόνοι περνούν με παυσίπονα, συνήθως δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Όταν όμως δεν υποχωρούν, ενδέχεται και να μην είναι αθώοι. Λέμε ότι έχουμε δυσμηνόρροια, όταν ο πόνος της περιόδου είναι συχνός, έντονος και δεν περνά με τη λήψη παυσίπονων. Τα προβλήματα πρωτοπαθούς δυσμηνόρροιας συνήθως υποχωρούν μετά τη γέννα. Αυτό όμως για τις νεαρότερες γυναίκες που ταλαιπωρούνται, αλλά και για όσες δεν ενδιαφέρονται να γίνουν μητέρες, δεν αποτελεί παρηγοριά.
Μια κοπέλα μπορεί να έχει έντονους πόνους στην εφηβεία, χωρίς κάποια προϋπάρχουσα πάθηση. Σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για την πρωτοπαθή δυσμηνόρροια. Το ένα τρίτο των γυναικών θα παραπονεθεί σε κάποια φάση της ζωής τους για δυσμηνόρροια. Αιτία οι προσταγλανδίνες, οι οποίες προκαλούν συσπάσεις της μήτρας.
Όταν η παραγωγή των προσταγλανδινών είναι πάνω από το φυσιολογικό, συνοδεύονται από πόνο χαμηλά στην κοιλιά, ο οποίος αρχίζει να εκδηλώνεται 1-2 μέρες πριν από την περίοδο και η έντασή του αυξομειώνεται όσο αυτή διαρκεί. Ο πόνος μπορεί να είναι ρυθμικός, να αντανακλά στη μέση, την πλάτη, το στομάχι και τα πόδια. Κάποιες γυναίκες τις ημέρες εκείνες έχουν ακόμα και τάση προς εμετό ή λιποθυμία.
Η έναρξη της περιόδου σε μικρή ηλικία - κάτω των δώδεκα ετών-, η μεγάλη απώλεια αίματος στην περίοδο, το κάπνισμα, η παχυσαρκία και το οικογενειακό ιστορικό προδιαθέτουν για πρωτοπαθή δυσμηνόρροια. Μπορεί να αφορά επίσης και γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, που δεν έχουν γεννήσει.
Η χορήγηση παυσίπονου με αντί-προσταγλανδινικές ιδιότητες ανακουφίζει. Μπορεί επίσης να χορηγηθεί αντισυλληπτικό χάπι - όπου δεν υπάρχουν αντενδείξεις-καθώς προλαμβάνει τους πόνους της περιόδου. Όταν ο πόνος επιμένει, μπορεί να οφείλεται σε δευτεροπαθή δυσμηνόρροια. Η μορφή αυτής της δυσμηνόρροιας σχετίζεται με ενδομητρίωση, αδενομύωση, ινομυώματα, στένωση του τραχήλου, πυελικές φλεγμονές, ανωμαλίες στη διάπλαση των γυναικολογικών οργάνων, ακόμα όμως και με πιο σοβαρά προβλήματα, όπως κύστες ωοθηκών και καρκινώματα.
Πρέπει να γνωρίζετε:

Παυσίπονα
Με συμβουλή γιατρού τα παυσίπονα με αντι-προσταγλανδινικές ιδιότητες, γιατί ενδεχομένως αυξάνουν την αιμορραγία της περιόδου.

Τα ζεστά κάνουν καλό
Η ζέστη στην περιοχή της κοιλιάς μπορεί να λειτουργήσει επίσης καταπραϋντικά στον πόνο της περιόδου. Δοκιμάστε να γεμίσετε μία θερμοφόρα με ζεστό νερό και τοποθετήστε την στην περιοχή που πονάτε.

Προλάβετε τον πόνο 72 ώρες πριν
Καταναλώστε τρόφιμα από όλες τις διατροφικές ομάδες και κυρίως φρούτα και λαχανικά. Περιορίστε τα λίπη και ελαττώστε το αλκοόλ, τη ζάχαρη, το αλάτι και την καφεΐνη τουλάχιστον 72 ώρες πριν. Καταπραΰνουν εξίσου τον πόνο η διακοπή του καπνίσματος, ο καλός ύπνος και η άσκηση.

Μασάζ
Κάντε ήπιες κινήσεις μασάζ στην κοιλιά σας. Ξεκινήστε κάνοντας μικρούς κύκλους με τη φορά των δεικτών του ρολογιού. Αυτό πρέπει να γίνει αργά, με μέτρια πίεση για περίπου ένα λεπτό. Στη συνέχεια αυξήστε σταδιακά το εύρος της κίνησης, μέχρι να καλύψετε ολόκληρη την περιοχή της κοιλιάς σας.

Όπως κάθε πρόβλημα , έτσι και η δυσμηνόρροια έχει και τη θετική της πλευρά, καθώς μπορεί να είναι ένα «καμπανάκι» για να εντοπίσουν οι γυναίκες ένα σημαντικότερο πρόβλημα και να το αντιμετωπίσουν εγκαίρως και οριστικά. Θα πρέπει λοιπόν να εξεταστούν από ειδικό γυναικολόγο για να αντιμετωπίσουν σωστά το πρόβλημά τους.